Trzy lata minęły jednak bezpowrotnie, a my − tzn. Kościół w Polsce − zaczynamy sobie pomału uświadamiać, że okazję tę w dużym stopniu zmarnowaliśmy. Na szczęście były nieliczne środowiska, które potraktowały ów jubileusz z powagą. Jednym z nich jest toruński Uniwersytet Mikołaja Kopernika (wspierany przez tamtejszy KIK), na którym zorganizowano konferencję naukową, a potem cykl wykładów na temat historii, nauczania oraz recepcji Vaticanum II, na koniec zaś teksty tych wystąpień zebrano i wydano. W rezultacie otrzymaliśmy dwa pokaźne tomy, ilustrowane niepublikowanymi dotąd zdjęciami. Czytelnik znajdzie w nich m.in. omówienia najważniejszych dokumentów Soboru, artykuły podsumowujące soborową aktywność niektórych polskich hierarchów (w tym kard. Wyszyńskiego i bp. Wojtyły), wspomnienia świadków, wreszcie dogłębne analizy recepcji Soboru w Polsce i na świecie (np. w Afryce). I choć – z powodu pewnych luk (oraz dosyć przypadkowego doboru tematów) – trudno nazwać tę książkę soborowym kompendium, warto po nią sięgnąć i potraktować jako zaproszenie do samodzielnej refleksji i weryfikacji słów papieża Jana Pawła II, który nazywał Vaticanum II „nowym zesłaniem Ducha Świętego”.
_
Studia soborowe. Historia i nauczanie Vaticanum II, Historia i recepcja Vaticanum II
red. Michał Białkowski
Oficyna Wydawnicza FINNA, Toruń 2013, s. 592; oraz 2014, s. 776