fbpx
Ilustracja: Klawe Rzeczy
Redakcja wrzesień 2018

Ankieta uczonych

Relacje nowożytnej nauki i religii były bardziej złożone, niż często sądzimy: niekiedy miały charakter konfliktu (proces Galileusza, opór części wierzących wobec teorii ewolucji), niekiedy zaś „przyjaznego rozdziału” obu dziedzin kultury (warto pamiętać, że wielu wybitnych naukowców było ludźmi wierzącymi, np. wybitni genetycy: kiedyś Grzegorz Mendel, a dzisiaj Francis Collins).

Artykuł z numeru

Wierzyć w naukę, (nie) wątpić w Boga

Wierzyć w naukę, (nie) wątpić w Boga

Niemniej nauka od kilku wieków stanowiła wyzwanie dla myślenia religijnego. Formułowała alternatywne odpowiedzi na teologiczne pytania o pochodzenie świata, życia i człowieka oraz proponowała naturalistyczny obraz świata, który niełatwo uzgodnić z interwencjami sił nadprzyrodzonych w formie cudów, objawień i opętań.

Papieże, teolodzy i filozofowie chrześcijańscy zrobili wiele, by pokazać, że konflikt religii i nauki jest często złudny. Z biegiem czasu nauczyli się bowiem, że należy brać pod uwagę osiągnięcia nauk przyrodniczych. Sama nauka wyrzekła się zaś XIX-wiecznych aspiracji do zajęcia miejsca religii, kształtowania postaw i formowania światopoglądu. Wielu ludzi w prywatnym życiu funkcjonuje równie dobrze w języku naukowym (uważając go za adekwatny opis świata), jak i religijnym (dotyczącym naszych egzystencjalnych dylematów: sensu życia, odpowiedzi na cierpienie, moralnych wskazówek). Wskazuje się również, że większy niż nauka wpływ na postępy sekularyzacji mają np. migracje, zrywanie tradycyjnych więzi społecznych czy niechęć do instytucji Kościoła.

Dlatego zadaliśmy naukowcom dwa pytania:

  1. Jak postrzega Pani / Pan relację między religią a dzisiejszą nauką? Korzystając z typologii Iana Barboura: czy określa ją konflikt, niezależność, dialog czy integracja?
  2. Jakie (jeśli w ogóle) wyzwania stawia dziś przed religią uprawiana przez Panią / Pana dyscyplina wiedzy?

Odpowiadają:

  1. Krzysztof Dołowy, Ten konflikt będzie trwał
  2. Dominika Dudek, Kościół, psychiatria, dialog
  3. Jan Kozłowski, Darwin czyta księgę rodzaju
  4. Tomasz Szarek, Aluzja do transcendencji
  5. Agnieszka Zalewska, Nauka zostawia miejsce na wiarę