fbpx
fot. Anna Liminiowicz
Olga Gitkiewicz czerwiec 2021

Gitkiewicz: Posłuchaj, jak brzmi miasto

Według WHO hałas jest poważnym zagrożeniem, drugą po zanieczyszczeniu środowiska przyczyną pogarszającego się stanu zdrowia mieszkańców miast.

Artykuł z numeru

Ucieczka od przebodźcowania

Czytaj także

Olga Gitkiewicz

Trochę bardziej u siebie

Żyję w teledysku. Gdy sąsiad z bloku naprzeciwko co rano wychodzi na balkon, żeby zapalić, otwiera drzwi i wtedy słońce szybkim blikiem przelatuje przez mój pokój. Pod oknem przejeżdża samochód, piętro wyżej ktoś włącza blender, jakaś osoba na dole wbija kod do domofonu, stukają drzwi wejściowe.

Mieszkam w mieście, a miasta to miejsca ciągłego przetwarzania impulsów od świata. Wzrok, smak, słuch, dotyk, węch są w stanie nieustannego czuwania. Oczy muszą sobie poradzić ze światłem ekranów, latarni, wyświetlaczy, ledowych ozdób i reklam. Nos wychwytuje zapachy: spożywcze i chemiczne w centrach handlowych, uliczne spaliny i wszechobecny od ponad roku smrodek płynu dezynfekcyjnego. Do tego dochodzi hałas, dla mnie najbardziej dojmujący, może dlatego że kiepsko widzę, za to zbyt dobrze słyszę.

Moje wspomnienia z dzieciństwa są akustyczne: okrzyki komentatorów sportowych dobiegające zza otwartych szeroko okien, dźwięk odbijanej od asfaltu piłki, zgrzytanie pordzewiałych huśtawek, deszcz na szybie.

W ciągu kilku dekad zastąpiły je zupełnie inne odgłosy, bo dystraktorów przybywa.

Od pierwszych sekund dnia, od kiedy otwieram oczy, słyszę dźwięki. Tym pierwszym jest najczęściej budzik w telefonie.

Zakres dźwięków się poszerza, gdy wychodzę z domu: ktoś przechodzi obok i podeszwy jego butów szurają o chodnik. Opony samochodów trą o asfalt. Z pobliskiego przedszkola słychać głosy dzieci. Z kawiarni muzykę. Trąbią klaksony, młot pneumatyczny wwierca się w jezdnię, bo zawsze gdzieś jest jakiś remont.

Tyle dźwięków, których nie chcę, na które nie jestem przygotowana, choć mogłoby się wydawać, że hałas to znaczne przekroczenie norm głośności w takich miejscach jak autostrada, lotnisko, duży zakład produkcyjny czy stadion.

Tak naprawdę nasze uszy non stop wyłapują z otoczenia dźwięki: huk, hałas, jazgot, pisk, szmer, śpiew, krzyk. Ta dźwiękowa mgła jest ciągle dookoła nas.

Problem z tego typu dystraktorami polega na tym, że przybywa ich stopniowo i stopniowo wzrasta tolerancja na nie. Hałas staje się po prostu codziennym towarzyszem, tłem życia. Można też zamknąć go w określeniu „dolegliwości środowiskowe”. Codzienne drobne uciążliwości, których suma sprawia, że stajemy się rozdrażnieni, mamy problemy z koncentracją i fatalnie śpimy, dokuczają nam choroby układu krążenia.

Pewnie dlatego według WHO hałas jest poważnym zagrożeniem, drugą po zanieczyszczeniu środowiska przyczyną pogarszającego się stanu zdrowia mieszkańców miast.

Oczywiście nie jest to problem wyłącznie miejski, jednak według prognoz ONZ do 2050 r. 60% ludności świata będzie mieszkać właśnie w miastach.

Miasta się rozlewają i próba ucieczki od codziennego hałasu jest jedną z tego przyczyn. To zjadanie własnego ogona, bo na cichych dotąd obszarach podmiejskich pojawiają się ekipy budowlane, samochody, nowi mieszkańcy i strefa dyskomfortu się przesuwa. Czasem oddziela się ją ekranem dźwiękoszczelnym, ale to z kolei działa na oczy, szpecąc krajobraz i dzieląc przestrzeń.

Chcesz przeczytać artykuł do końca?

Zaloguj się, jeden tekst w miesiącu dostępny bezpłatnie.

Zaloguj się