Zredagowany przez Joannę Kornaś-Warwas i Andrzeja Zawadzkiego tom uzupełnia więc w polskiej bibliografii potężna lukę. Po pierwsze, dowiadujemy się sporo o filozofii Noiki: jego interpretacji heglizmu i sporze z Ottem Pöggelerem, ontologii skupionej wokół rumuńskiego przyimka întru (oznaczającego zarazem „w” i „ku”), a także o historycznych przemianach kultury europejskiej, uporządkowanych w oparciu o charakterystykę części mowy. Po drugie, tom pozwala się zapoznać z kluczowymi wydarzeniami z biografii filozofa. Noika słynie z tego, że na przełomie lat 60. i 70. „zbudował” prywatną szkołę filozoficzną, przez którą przeszła elita intelektualna demokratycznej Rumunii. Było to możliwe, ponieważ – w przeciwieństwie do Ionesco, Ciorana czy Eliadego – po II wojnie światowej pozostał w komunistycznej Rumunii. Reżim odpłacił mu się za to czteroma latami więzienia i wybiciem w trakcie przesłuchań zębów. Podczas procesu jednak Noika – choć próbował brać winę na siebie – dał agentom Securitate pretekst do oskarżenia i aresztowania wielu znajomych i przyjaciół – byli i tacy, którzy winili go za śmierć bliskich. W trakcie lektury czytelnik mierzy się więc zarówno z tragizmem losów Noiki, jak i własnym zakłopotaniem.
Pojawiają się tu tropy nieoczywiste, jak np. zestawienie odmiennych strategii zachowania ciągłości kultur narodowych: jedna Noiki właśnie, druga Jerzego Giedroycia.
_
Constantin Noica i filozofia XX wieku
red. Joanna Kornaś-Warwas, Andrzej Zawadzki
Księgarnia Akademicka, Kraków 2018, s. 252
