fbpx
Karol Kleczka

Franciszku, odbuduj

Przetopili pierścień i zaczął się teatr żałoby, ceremonia ostatniej drogi papieża Franciszka. Zgromadzony na Pl. Św. Piotra tłum większy niż zazwyczaj, pożegna papieża kochanego przez Patti Smith i Rebeccę Solnit, a wytykanego przez katolickich hierarchów. Ile zostaje po 12 latach pontyfikatu?

Karol Kleczka

Ubite na sztywno

Masło jest u Asako Yuzuki synonimem luksusu, ale i metaforą – gęstego, zmysłowego śledztwa dziennikarskiego głównej bohaterki Riki; pieczołowicie przyrządzanej manipulacji prowadzonej przez wywiadowaną w areszcie blogerkę kulinarną Kajii. Wreszcie kobiecej wolności: bo jeśli kobieta może zjeść kostkę masła, to może pozwolić sobie na wszystko.

z Karlem Ove Knausgårdem rozmawia Karol Kleczka

Moje dzieci nie należą do mnie

Nigdy nie napisałbym „Mojej walki”, gdybym równolegle nie zajmował się małymi dziećmi. Ich obecność, paradoksalnie, pomogła mi w ukończeniu książki. By pracować, musiałem łapać każdą chwilę w przerwach między opieką nad nimi. Dzięki temu obniżyłem swoje oczekiwania wobec tekstu i wobec samego siebie.

Karol Kleczka

Nie byłoby nas bez siebie

Nie zliczę, ile razy zadano mi to pytanie. „Czego się spodziewasz?” – rzucali bliscy i obcy, szeregowi i weterani, dzietni i bez.

Karol Kleczka

Ja to nie ja

Pod choinkę sprawdzi się literatura nie tylko dobra, lecz również elegancka. Ze świecą szukać serii, która lepiej spełni te warunki niż wytworna ArtRage’owa „Cymelia”.

z Kingą Urbańską i Karoliną Szlęzak rozmawia Karol Kleczka

Co robi babcia na wielbłądzie

Ile razy było tak, że babcia próbowała opowiedzieć nam jakąś historię, a my nigdy uczciwie jej nie potraktowaliśmy, nie usiedliśmy z nią i nie zadaliśmy jej konkretnych pytań.

Karol Kleczka

Czy Bóg mówi po grecku? 

Wykłady Giffordowskie Jaroslava Pelikana z lat 1992-1993 skupione są na trójce ojców kapadockich: Grzegorzu z Nazjanzu, Grzegorzu z Nyssy, Bazylim z Cezarei, i siostrze dwóch ostatnich Makrynie Młodszej, którą ze względu na wkład filozoficzno-teologiczny wypadałoby dziś określić kapadocką matką. Książka ma erudycyjny charakter, przy czym to nie suchy naukowy dyskurs, lecz intelektualna przygoda.

Karol Kleczka

Parenting stanu wyjątkowego

„Być może te wszystkie stronice wypełniane listem do ciebie nie są niczym innym niż podarunkiem w formie czegoś, co sama chciałam dostać – słów umożliwiających podróż poprzez genealogie różnicy. (…) Mapą, która przybliży cię ku innym możliwym światom” – pisze do córki Julietta Singh w przepełnionym emocjami eseju o macierzyństwie w kończącym się świecie.

Karol Kleczka

Czyja jest Rabka?

„Ożeniłem się z rabczanką, więc mam obowiązki rabczańskie” – pomyślałem, gdy tylko zobaczyłem zapowiedź najnowszej książki Beaty Chomątowskiej poświęconej tej uzdrowiskowej miejscowości.

Karol Kleczka

Miejsca mocy

Niektórzy twierdzą, że to miejsca magiczne, które swoimi subtelnymi wibracjami mają poprawiać samopoczucie, a nawet leczyć. Czy tak jest w rzeczywistości? Na pewno potrafią pobudzi wyobraźnię. Przedstawiamy wybór najciekawszych punktów na ezoterycznej mapie Polski

Karol Kleczka

Kto ukradł marzenia

Na odosobnionej irlandzkiej wyspie lądują Anglik i Francuz. Brzmi jak początek kawału? Zapewne, ale podczas czytania Kolonii śmiech grzęźnie w gardle.

Karol Kleczka

Co mówi w ciszy

Najnowsza książka Jona Fossego to krótka, prosta nowela. Streszczenie fabuły odebrałoby całą przyjemność z lektury Norwega, dlatego nie będę się podejmował takiego zadania.

Karol Kleczka

Klikanie ku śmierci

W ostatnich latach mogliśmy zbudować całkiem pokaźną biblioteczkę prac jednego z najmodniejszych obecnie filozofów, czyli Byung-Chul Hana.

Karol Kleczka

Mark Fisher po drugiej stronie lustra

Fisher pasjonował się opowiadaniami fantastycznymi Lovecrafta i dziwacznymi filmami Lyncha, bo wiedział, że są trampoliną do innych światów, które odsłaniają aporie naszego, i uczą wolności.

Karol Kleczka

Proste historie?

Czytelnik Keegan zostaje przeprowadzony z pozornie codziennych sytuacji w przestrzeń wyjątkową, pełną cudów, ale i dramatyzmu.

Karol Kleczka

Podziemne tętno Śląska 

Księżyk opisuje grupę, przywołując olbrzymi materiał źródłowy, czym oddaje jej należytą cześć, przy czym – co ważne – nie unika kontrowersyjnych wątków.

Karol Kleczka

Burza w zimie

Atmosferę schyłku wypełniają banalne czynności, rozpamiętywanie przeszłości, próby udawania, że nic się nie dzieje.

Karol Kleczka

Wszystko, czego nie widać

„Drugie imię” Fossego to arcydzieło. Tym zdaniem mógłbym zamknąć recenzję, w której każde słowo będzie aktem kapitulacji składanym przed wątkami zaplecionymi po mistrzowsku w pierwszych dwóch częściach „Septologii”.

z Davidem Wengrowem rozmawia Michał Jędrzejek, Karol Kleczka

Potrzeba wyobraźni, aby zrozumieć przeszłość

Dlaczego myśl, że rdzenni mieszkańcy Ameryki bywali mądrzejsi od oświeconych Europejczyków, wydaje nam się dziwnie radykalna?

Karol Kleczka

Ponad siły 

Czy wojnę kończą traktaty pokojowe czy może powrót żołnierzy do domu? Nawet nierozeznany w sprawie czytelnik, myśląc o wydarzeniach w Iraku, doświadczy raczej wrażenia „nie huku, ale skomlenia” bezsensownego konfliktu toczonego w latach 2003–2011.

z Rafałem Matyją rozmawia Karol Kleczka

Postinteligenci i postrobotnicy

PRL tak bardzo zanudzał opowiadaniem o klasach, że przez pierwsze lata III RP ten temat dla nas nie istniał. Dziś widzimy jednak, że nie trzeba być marksistą, by dostrzegać w klasowym zróżnicowaniu jedną z najważniejszych współczesnych spraw.

Karol Kleczka

Baśnie dla dużych

Miałem może siedem lat, kiedy przeżyłem najmroczniejsze zaskoczenie dzieciństwa

Karol Kleczka

Zwykły człowiek?

Ta Biblia odłącza od tekstu element nadprzyrodzony – cuda nie są tu tak ważne, jak nauczanie o wolności, spotkanie z drugim człowiekiem, pokonywanie strachu.

Karol Kleczka

Ewangelia według Piotra Pawła

Pasolini kojarzy się z prowokacyjnym kinem. Sam jednak identyfikował się głównie jako pisarz.

Karol Kleczka

Kto zabija dzieci Kanady?

Jeżeli „27 śmierci Toby’ego Obeda” było zdrapaniem lukru z nieskazitelnego wizerunku Kanady, to jeszcze więcej argumentów dostarczy „Siedem opadłych piór” kanadyjskiej dziennikarki Tanyi Talagi.

Karol Kleczka

Niewidzialne miasta

Choć Afropea jest krainą wypartą przez rozmaite formy kolonializmu i klasizmu, to jednak odyseja brytyjskiego pisarza odsłania kolejne fałdy bogatego kobierca tej tradycji.

z Martą Żakowską rozmawia Karol Kleczka

Chorzy na samochód

Wiedza o szkodliwości samochodów jest powszechna, a mimo to w Polsce nic się w tej sprawie nie zmienia. Kilkanaście lat pracy nauczyło mnie, że klucz do kwestii samochodowej nie jest racjonalny. Jest psychologiczny i kulturowy.

Karol Kleczka

Rewolucja na papierze

Napiórkowski, znany głównie jako dekonstruktor nowoczesnych mitów i demaskator pseudonaukowców, w najnowszej książce przedstawia podręcznik budowy mitu, który ma wyraźny cel – zbudować lepszą przyszłość.

z Jackiem Dukajem rozmawia Karol Kleczka

Na pokładzie statku „Przyszłość”

Do jakiego stopnia jesteśmy jedynie realizatorami, przedmiotami nauki i technologii o z góry zadanym kursie, a do jakiego jej sternikami, panami, projektantami?

Karol Kleczka

Przyszłość pod znakiem zapytania

Czy bardziej prawdopodobna jest nasza śmierć w wypadku samochodowym, czy upadek ludzkiej cywilizacji? To tylko jedno z pytań, na które starają się znaleźć odpowiedź longtermiści. Filozofowie kreślą dalekosiężne wizje przyszłości, a także pokazują, ile możemy nauczyć się z przeszłości.

Karol Kleczka

Apokalipsa po sąsiedzku

Najnowsza książka Karla Ovego Knausgårda to rozpisane na kilkoro bohaterów i dwa dni preludium do apokalipsy. Norweg, choć wraca do beletrystyki, robi to po swojemu, przywołując dylematy znane już czytelnikom jego literatury autobiograficznej.

Karol Kleczka

Średniowieczne korzenie feminizmu

Trzecioplanowa bohaterka historycznych relacji staje się soczewką, która skupia wypartą herstoryczność, ambicję, władzę i namiętność.

Karol Kleczka

Cenniejsze niż złoto

„Stulecie przeszkód” to nie tylko książka o dziejach polskiego olimpizmu, ale przede wszystkim żywy reportaż, barwny jak korowód jego bohaterów.

Karol Kleczka

Przeciw relacjom

Nie wiemy, kim „oni” są, nie znamy ich motywów, agendy politycznej czy klasowej, lecz widzimy okrucieństwo, z jakim karzą bycie dla kogoś: dla siebie, dla innych czy dla przeszłości obecnej w pamięci.

Karol Kleczka

Wakacje jak z koszmaru

David Vann już nieraz udowodnił mistrzostwo w budowie dusznych relacji między bohaterami czy sprawność w portretowaniu postaci na skraju załamania nerwowego. Nie inaczej jest w Komodo, co choć stanowi o sile czwartej powieści amerykańskiego pisarza wydanej po polsku, to jednak daje poczucie pewnej powtarzalności autora.

z Thomasem J. Reesem SJ rozmawia Karol Kleczka

Zbyt szybko kanonizowaliśmy Jana Pawła II

Konserwatyści oskarżają każdego, kto kwestionuje autorytet Jana Pawła II, o to, że podcina gałąź zachodniej cywilizacji. Liberałowie powtarzają, że papież jedyne, co robił, to chronił pedofilów i prześladował nieprawomyślnych teologów. Obie strony są w błędzie – musimy patrzeć na tę postać w całej jej złożoności.

Karol Kleczka

Końce zmyślone i ten prawdziwy

Przeżyłem już tyle końców świata, że nie pomnę, który był tym ostatnim. Dzięki Maciejowi Jakubowiakowi dostaję ich pełen przegląd, bo w Ostatnich ludziach autor prowadzi czytelnika przez galerię obrazów końca, którymi karmią kultura wyższa i niższa, uświadamiając, jak często już sobie z nimi radziliśmy.

Karol Kleczka

Jesień Kościoła w Polsce

Trudno w trakcie dynamicznie rozwijającego się przebiegu wydarzeń wyrokować o zakończeniu, jednak jesień 2021 r. jest z co najmniej kilku powodów krytycznym czasem dla Kościoła katolickiego w Polsce. Czy zakończy się katastrofą?

Karol Kleczka

Raport ws. dominikanina Pawła M. Otwarcie drzwi do niezliczonych rozliczeń

Obszerny raport komisji ds. dominikanów rodzi ból. Pytanie, co z tym bólem zrobimy? Czy ruszy lawina śledztw i raportów?

z Sebastianem Rosenbaumem rozmawia Karol Kleczka

Śląska polifonia

Dziś wydaje nam się, że jak ktoś godoł, był robotnikiem albo chłopem, to musiał być Polakiem. Nic podobnego.

Karol Kleczka

Jego ekscelencja sołtys Głódź

Tradycyjne różnice między panem, wójtem i plebanem zniosła we wsi Piaski unia personalna urzędów w osobie arcybiskupa Głódzia. Można się śmiać z absurdu sytuacji, ale to śmiech przez łzy.

z Thią Cooper rozmawia Karol Kleczka

Poza pro-life i pro-choice

Myślenie wyłącznie o tym, by prawnie zakazać aborcji, nie ma nic wspólnego z chrześcijańskim zadaniem zapewnienia wszystkim ludziom życia godnego – i to w obfitości

Karol Kleczka

Papież Franciszek i jego wrogowie

Ataki skierowane przeciw papieżowi to przejaw starcia pomiędzy zwolennikami dwóch wizji Kościoła: tymi, którzy marzą o Kościele II Soboru Watykańskiego i tymi, którzy go odrzucają.

z Michaelem Novakiem rozmawia Karol Kleczka

Amerykański punkt widzenia

W Ameryce nie mamy jednego języka ani jednej krwi, ale w praktycznym wymiarze jesteśmy tytanami solidarności. Nie wynika ona z reguł państwowych, ale z tego, jacy jesteśmy, to nasz nawyk. Każdy Amerykanin czuje odpowiedzialność za innych.

Wacław Oszajca SJ, Dominik Jurczak, Arkadiusz Gruszczyński, Karol Kleczka

Kryzys w Kościele? Ciąg dalszy

Przeciętnego mieszkańca tego kraju nie interesuje opinia Kościoła w sprawach seksu, wychowania dzieci, homoseksualizmu i zapłodnienia in vitro. Ludzie potrzebują pomocy duchowej, materialnej, a przede wszystkim – odpowiedzi na pytanie o sens życia. W obecnej polityce prowadzonej przez Episkopat Polski te problemy umykają – Arkadiusz Gruszczyński.

Henryk Woźniakowski, Jan Hartman, Rafał Prostak, Karol Kleczka, Paweł Słoń, Andrzej Brylak, Beniamin Bukowski

Pluralizm debaty publicznej

Czy pluralizm debaty publicznej zakłada istnienie pewnej wspólnoty etycznej, która stanowi fundament jakiejkolwiek rozmowy o polityce? Czy wykluczanie ze sfery publicznej głosów skrajnych prowadzi do rozpadu tej założonej wspólnoty? Wreszcie czy język tragedii lub farsy – ostatnio pojawiający się dość często w debacie publicznej w Polsce – jest pierwszym sygnałem rozpadu tak opisanej wspólnoty? To tylko niektóre z problemów, jakie pojawiły się podczas pierwszego Otwartego Kolegium Redakcyjnego miesięcznika „Znak” 9 listopada 2010 roku w Krakowie. Poniżej wybrane wypowiedzi z tej debaty.

Karol Kleczka

Redaktor miesięcznika „Znak”, doktor filozofii. Współpracuje z magazynem „Kontakt”, pisze również w „Tygodniku Powszechnym” i na portalu NOIZZ.pl