Właściwym tematem opracowania są losy Pastonów, przedstawicieli średniej szlachty ze środkowo-wschodniej Anglii, i ich dzieje w latach 1415–1504. Podstawowym źródłem do zrekonstruowania życia trzech pokoleń rodziny są listy pisane przez jej przedstawicieli. Giesowie przywoływali z tych listów obszerne passusy, dzięki czemu możemy dobrze poznać ich formę i charakter.
Są to listy prywatne, rzeczowe i pragmatyczne, zdominowane przez niekiedy nużące szczegółowością opisy typowych dla XV-wiecznej Anglii walk (raczej prawnych, zdecydowanie rzadziej zbrojnych) o posiadłości ziemskie. Tym bardziej docenimy pojawiające się z rzadka informacje m.in. o budowie i wyposażeniu domu, zachciankach kobiety w ciąży, ubiorze męskim, pertraktacjach ślubnych, burgundzkim dworze Karola Śmiałego czy o ekonomicznych kulisach oblężenia zamku. Pastonowie byli zaangażowani w najważniejsze wydarzenia swojej epoki, co umożliwiło przywołanie nie tylko wydarzeń z wojny stuletniej i Wojny Dwóch Róż, ale też np. niezwykłej postaci Johna Fastolfa, jakże odmiennego od swej szekspirowskiej wersji – Falstaffa.
Najważniejszy jest jednak ton listów, który nadaje charakter całej narracji – raz ciepły, raz cierpki, a przede wszystkim autentyczny, bo pozbawiony literackich pretensji. Pozwala zbliżyć się do Pastonów i obdarzyć ich sporą dozą sympatii.
Frances Gies, Joseph Gies
Życie średniowiecznej rodziny
tłum. Grzegorz Siwek, Wydawnictwo Znak, Kraków 2020, s. 448
