fbpx
Zbigniew Rokita wrzesień 2017

Zwykła straszna wojna (Recenzja książki Wojna, która nas zmieniła Pawła Pieniążka)

Książka reporterska Pawła Pieniążka Wojna, która nas zmieniła, to wyzwanie intelektu­alne. Każe zrewidować proste wyobrażenia o złych separatystach i dobrych Ukraińcach.

Artykuł z numeru

Wiara bez uprzedzeń. Homoseksualność a Kościół

Wiara bez uprzedzeń. Homoseksualność a Kościół

U Pieniążka ukraińscy żołnierze bywają naćpa­nymi przemytnikami i mordercami, bywają bohaterami; separatyści potrafią karmić jeńców żwirem i poić olejem, potrafią być wrażliwi. Pie­niążek stara się też pokazać różnice między Donieckiem i Łuhańskiem (wjeżdża do ŁNR – to rzadkość!), które w Polsce zlewają się w Donbas.

Autor zbierał materiały po obu stronach frontu, dzięki czemu może prezentować dwie perspek­tywy. Pokazuje, jak wiele przypadku jest w tym, że ktoś walczy w Donbasie akurat po tej, a nie po drugiej stronie barykady. Zatrważające, jak wiele łączy chłopaków z obu armii.

Pieniążek mniej skupia się na wielkiej polityce, stara się być blisko ludzi (choć szkoda, że nie pokusił się o pokazanie, jak funkcjonują dziś donbaskie parapaństwa). Przytacza mnóstwo ludzkich historii. Opisuje, jak rozmaite moty­wacje i cele mają ludzie po obu stronach frontu. Szuka uniwersalnych mechanizmów rządzą­cych konfliktami. Tłumaczy, jak człowiek może przywyknąć do wszystkiego: mieszkańcy miast frontowych do ostrzału, żołnierze do zabijania; pokazuje znieczulicę znacznej części Ukraińców, którzy nie chcą już słyszeć o wojnie w Donbasie. Konflikt, który kreśli Pieniążek, jest w swoim tra­gizmie banalny. Autor jest jednym z tych, którzy spędzili na tej wojnie najwięcej czasu i dzięki którym od lat dużo o niej wiemy. Od swojej poprzedniej książki o Donbasie – Pozdrowienia z Noworosji – Pieniążek dojrzał: dziennikarsko i literacko. To dziś jeden z najciekawszych dzien­nikarzy piszących o Ukrainie.

Paweł Pieniążek

Wojna, która nas zmieniła

Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2017, s. 328