Mój pierwszy „Autoportret” (z 2012 r.) dotyczył wsi, wciągnął mnie jednak ten o mitach modernizmu z roku 2015, a zakochałam się w zeszycie o postmodernizmie z 2018 r. za sprawą spotkania promocyjnego o architekturze Ricarda Bofilla. Nie była to więc miłość od pierwszej lektury, ale powoli rozwijająca się fascynacja. Za jej kulminację można uznać W przejściu – wybór wywiadów i esejów z tego kwartalnika.
Czytaj także
Rozkosz kolekcjonera
Z okazji 20-lecia pisma wydano zbiór najlepszych tekstów publikowanych na jego łamach. Nie jest to przeładowana akademickimi rozprawami antologia – publikacja ta oddaje tożsamość pisma. Chociaż pozornie ciężka (swoje waży), zachowuje wewnętrzną lekkość dzięki zróżnicowanym tekstom, które czyta się z przyjemnością. Przewijają się przez nie sylwetki znanych architektów, teoretyków, poetów, a nawet postaci mitologicznych. Widoczne jest, oddane w strukturze antologii, zakorzenienie pisma w modernizmie – to temu pojęciu poświęcono pierwszą i najobszerniejszą część książki. Teksty bywają publikowane w całości lub w wersjach skróconych, co zachęcać może do sięgnięcia po pierwotną formę wydania.
Książka została podzielona na cztery zasadnicze części: wspomniany już modernizm, społeczność, przyrodę, materialność oraz dwa eseje wizualne. Szata graficzna nawiązuje do praktyk dobrze znanych czytelnikom „Autoportretu”: antologia zawiera swój własny przewodni kolor, jakim – wbrew niebieskiej okładce – jest wyrazista czerwień. Książka wzbudza refleksję, poszerza perspektywy, skłania do częstego wyszukiwania poszczególnych architektonicznych realizacji w sieci, daje czytelniczą satysfakcję i czystą przyjemność. I zdecydowanie ułatwia powroty do ulubionych tekstów.
W przejściu. 43 teksty o architekturze i przestrzeni red. Dorota Leśniak-Rychlak, Marcin Wicha, Małopolski Instytut Kultury, Kraków 2022, s. 640
