fbpx

Tag: feminizm

z Maciejem Dudą rozmawia Monika Świerkosz

Sukienka, która (nie) straszy

Jak zmienił się wizerunek i rola feministy od XIX w. i jakie pułapki czyhają dzisiaj na entuzjastów problematycznego słowa na „f” ?

Karolina Sulej

Puszczalskie, brzydkie i samolubne

Co z tym feminizmem? Jest wszędzie czy nie ma go w ogóle? To radykalna ideologia czy wyraz zwyczajnej troski o wolność i podmiotowość?

z Evą Illouz rozmawia Mateusz Burzyk

Feminizm nie tylko dla kobiet

Kobieta i mężczyzna są związani kontraktem miłości, tyle że umowa ta zawiera również zapis o podległości. Feminizm nie może więc kierować się polityką prostego antagonizmu, bo polityczność rodziny jest wewnętrznie bardzo skomplikowana, a tożsamość kobiety wiąże się ze wszystkimi rolami, które łączą ją z mężczyzną.

Dominika Kozłowska

Feminizm po feminizmie

Aktualna odsłona ruchu feministycznego zaczęła się w Polsce od sal wykładowych. Wyjeżdżające na początku lat 90. na zagraniczne stypendia studentki i doktorantki przywoziły do kraju egzotycznie jeszcze u nas brzmiące feministyczne teorie dotyczące literatury, psychoanalizy, socjologii oraz nowe odczytania historii.

Dobrochna Kałwa

Emancypacja kobiet po polsku

Stalinowską politykę produktywizacji dopełniła mniej dziś znana polityka propopulacyjna. Macierzyństwo traktowane było jako jeden z frontów walki ideologicznej. Kobietom, które miały 10 i więcej dzieci, władza przyznawała Krzyż Zasługi Matki.

Józef Majewski

Feministki w habitach

W nowej koncepcji nie da się usprawiedliwić takich tradycyjnych antropologicznych pojęć jak: „płciowa komplementarność mężczyzny i kobiety” czy „geniusz kobiecy”, a więc pojęć kluczowych w antropologii posoborowych dokumentów papieży, biskupów czy Kurii Rzymskiej.

z Elżbietą Adamiak rozmawia Anna Mateja

Bez męskiego pośrednictwa

Nie istnieją żadne kanoniczne przeszkody, byśmy oglądali przy ołtarzu ministrantki i szafarki, a jak jest w rzeczywistości? Już na poziomie parafii muszą dochodzić do głosu obie płcie, unikając stereotypowego podziału ról, który przewiduje, że panowie są od tworzenia rady parafialnej, a panie od działalności charytatywnej.

Dominika Kozłowska

Oddajmy Kościół również kobietom!

Czy nierówność płci w kontekście religii – niewymienność zadań społecznych i ról religijnych kobiet i mężczyzn – jest niezmienną cechą Kościoła? Czy feminizm i katolicyzm dadzą się w polskiej rzeczywistości pogodzić?

z Magdaleną Gawin i Zuzanną Radzik rozmawia Marta Duch-Dyngosz

Miejsce kobiety

Po powstaniu mało która kobieta wpisywała się w schemat idealnej pani domu. Próba importowania wiktoriańskiego „anioła w domu” przez Romana Dmowskiego się nie udała. Anioł stawał przed rosyjskim sądem wojskowym, siedział w więzieniu, a potem musiał zarabiać. I ten anioł się radykalizował.

z Martą Trzebiatowską rozmawia Michał Jędrzejek

Dlaczego kobiety odchodzą z Kościoła?

Religijność kobiet jest wyższa niż mężczyzn. Ta różnica może jednak zniknąć. Jeśli pomimo postępującego procesu sekularyza cji kobiety wciąż są zainteresowane religią, to objęcie stanowisk kierowniczych w instytucjach kościelnych mogłoby zatrzymać je we wspólnocie. Ale jeśli religia jest im już obojętna – nie ma drogi powrotnej.

Joanna Bocheńska

Emancypacja bez korzeni

Społeczeństwo na Bliskim Wschodzie było i w dużej mierze wciąż jest zbudowane na idei wspólnoty, a nie jednostki. Europejski indywidualizm, przez jednych postrzegany jako smakowity, choć nie całkiem osiągalny owoc, dla innych jest jednym z najbardziej podejrzanych i godnych pogardy wynalazków, świadczących o egoizmie i zepsuciu Zachodu.

Marta Zdzieborska

Nadgryzione jabłka

Powoli, coraz bardziej zagęszcza się atmosfera – dziewczyny palą papierosy jeden za drugim. W wielu językach mówi się: „palić jak Turek”. Śmiało można też powiedzieć: „jak Turczynka”. Ta w chuście i bez. Każda ma wiele powodów do zmartwień, a największym z nich są mężczyźni.

Małgorzata Fidelis

Szukając traktorzystki – kobiety i komunizm

O kobietach w powojennej Polsce przywykliśmy myśleć według schematów. Jesteśmy przekonani, że zmuszono je do pracy poza domem – siłą posadzono na traktorach. Po pracy zaś ustawiały się w kolejkach, by rozpocząć swój „drugi etat” w słabo wyposażonym gospodarstwie domowym. W rezultacie kobiety były przemęczone, zaniedbane, nie miały czasu dla rodziny i dla siebie. Innymi słowy, komunizm wygonił kobiety z domu do pracy i pozbawił je kobiecości. Czy rzeczywiście tak było?

Katarzyna Sokołowska

Mistrzynie pustyni

Kim były Sara, Teodora, Matrona czy Synkletyka? Wiemy o nich niewiele, raczej nie opowiadały o sobie, wręcz przeciwnie, najczęściej z premedytacją zacierały ślady swojej obecności. Meterikon. Mądrość matek pustyni to pierwsze w języku polskim tłumaczenie zbioru sentencji, których autorstwo przypisuje się pierwszym chrześcijańskim pustelniczkom.

Aleksander Gomola

Od św. Hieronima do feministek – tłumacz jako vox Dei

Od samego początku chrześcijaństwu towarzyszy „pomieszanie języków”. Mimo że Jezus posługiwał się językiem aramejskim i w nim nauczał, Jego uczniowie głosili naukę o Nim, posługując się greką. Problem przekładu i związanego z nim transferu kulturowego towarzyszył zatem tej religii jeszcze przed powstaniem tekstów, które dziś uznajemy za święte.

Józef Majewski

Jak zbawić kobiety?

Sposób, w jaki w dokumentach papieży i Kongregacji Nauki Wiary uzasadnia się doktrynę wykluczającą kobiety ze święceń kapłańskich, rodzi problemy i pytania. Z odświeżonej argumentacji miały zniknąć antropologiczne założenia dyskryminujące kobiety. Czy jednak nie jest tak, że teologiczno-kapłańskie „strachy na kobiety”, wyrzucone drzwiami, wracają oknami?

Tomasz Rowiński

Kapłaństwo – powołanie czy uprawnienie?

Nie ma żadnego „prawa” mężczyzny do kapłaństwa. Jedyne, co możemy zrobić, to potwierdzić, że Bóg powołał kapłanów spośród mężczyzn a Kościół trzyma się tego kryterium. Kłopot polega na tym, że rzeczywistość powołania w naszej mentalności coraz częściej jest zastępowana perspektywą subiektywnego „poczucia”.

Grażyna Borkowska

Mapa kobiecej krytyki

Kobiety nadal podlegają marginalizacji. Czy krytyka feministyczna dodaje im odwagi wyrażania własnych pragnień?

Marzena Zdanowska

Celem feminizmu nie jest feminizm

Według najprostszej słownikowej definicji feminizm to ruch na rzecz prawnego i społecznego równouprawnienia kobiet. Często jednak panie biorące udział w medialnych debatach poświęconych dyskryminacji na rynku pracy, dostępności żłobków i przedszkoli czy możliwości walki z przemocą domową, mimo że opowiadają się za rozwiązaniami prokobiecymi, czują się w obowiązku zaznaczyć: „nie jestem feministką”.

z s. Elisabeth A. Johnson CSJ rozmawia Marzena Zdanowska

Wyrażać sprzeciw, trwając w Kościele

Kościół katolicki bywa postrzegany jako jeden z ostatnich bastionów kultury patriarchalnej w świecie zachodnim. Jest też wspólnotą, w której ogromną większość stanowią kobiety. Jak w takim środowisku kształtuje się feminizm?

Marta Duch-Dyngosz

Tradycjonalizm potrzebuje feminizmu

Kobiety wyemancypowane patrzą często na tradycyjne jak na bierne zniewolone matki i żony. Oczekują od nich, by odwiesiły tradycję jak stary znoszony płaszcz i stały się wolne. Czy każda droga do emancypacji musi wyglądać tak samo?

Małgorzata Bilska

W poszukiwaniu tożsamości

Bóg nie jest pojedynczy. Jest On zjednoczeniem i komunią oddającej siebie w darze owocnej miłości. Dla Katriny Zeno jest to fundament rozważań o Bogu i człowieku. Bóg działa, mając na celu zjednoczenie, a nie podział i cierpienie.