Herstoria to opowieść przypisów, które trzeba odnaleźć pomiędzy wersami oficjalnych historii. Alicja Urbanik-Kopeć, znana jako autorka reportaży o pracy seksualnej kobiet czy pozycji społecznej służących, tym razem oddaje w nasze ręce książkę utkaną z opowieści (nie) małżeńskich w XIX w.
Zabierając czytelników do krainy kwitnącego kapitalizmu i patriarchatu, rozprawia się z wykluczeniem ówczesnych kobiet, jednocześnie rysując portret ponadczasowy, a oparty na pytaniu: Co zrobić, by nie zostać pominiętą? Cytowana w książce Iza Moszczeńska, publicystka przełomu XIX i XX w., pisała: „Albowiem alfą i omegą kobiecej mądrości jest poświęcać się, poświęcać i poświęcać”, ale okazywało się, że kobiety nie chcą się już więcej poświęcać, przynajmniej nie dla małżeństwa jako formy odpodmiotowienia z napędem pod postacią pieniędzy.
Odzierając z niewinności mit miłości romantycznej i patrząc od podszewki na charakter relacji małżeńskich, herstoryczka łączy swoim pisaniem wnikliwość reporterki z błyskotliwością analizy eseistki. Jednocześnie przez odwołania do historyczności przypomina nam, że także współczesna tożsamość kobieca powinna wzrastać na fundamencie samowartości i siły. Zręcznie portretuje niewygodną dwoistość sytuacji kobiet, które z jednej strony skrępowane społecznymi konwenansami nie są w stanie ich przekroczyć, a z drugiej jeśli jako jednostki będą dalej tkwiły uwikłane w krzywdzący porządek, będą też żyły w potrzasku zawiedzionych nadziei.
Alicja Urbanik-Kopeć Matrymonium. O małżeństwie nieromantycznym Wydawnictwo Czarne, Warszawa 2022, s. 376
