Paweł Jasnowski

Pęknięcia, przepusty, szczeliny

Debiut Wiktorii Bieżuńskiej jest o wybrakowanych relacjach, o rodzinie jako źródle cierpień i ciele, w którym nakazy i zakazy zakotwiczają się za pomocą bólu.

Paweł Jasnowski

Annie Ernaux. Ślady, zdjęcia, plamy

Ernaux wpatruje się w siebie po to jedynie, aby odnaleźć świat, pamięć i wyobrażenie minionych dni, by pochwycić „znaki epoki”, wymianę idei, opinii i wrażliwości.

Paweł Jasnowski

Skandal wyzysku i przemocy

Jeśli wziąć do ręki Potosí, może się zdać, że to jedynie bezbarwny reportaż o biedzie, który łatwo napisać i jeszcze łatwiej sprzedać. Izagirre pisze o legendarnej górze Cerro Rico de Potosí (a także Llallawie), gdzie znajdują się jedne z najbogatszych złóż srebra i cyny na świecie – bogactwa, które zamiast błogosławieństwem stały się największym przekleństwem Boliwii.

Paweł Jasnowski

Maurice mroczny

Blanchot znany ze swoich pism eseistycznych i myśli zapładniającej wielu filozofów (m.in. Jacques’a Derridę) przypominany jest w Polsce także jako prozaik.

Paweł Jasnowski

Opowieść na zgliszczach

Sny o pociągach ukazały się pierwotnie jako opowiadanie w „The Paris Review” w 2002 r., dziesięć lat po na wpół legendarnym Synu Jezusa. Nową powieść wydaje się dzielić od niego – czasowy, tematyczny i stylistyczny – dystans.

Paweł Jasnowski

Meandry świadomości

Bohaterką nowej powieści Grzegorza Uzdańskiego jest Jadwiga, 80-letnia pensjonariuszka domu opieki, która z powodu niefortunnego wypadku zostaje przygwożdżona na stałe do wózka.

Paweł Jasnowski

Prywatne / publiczne Zaremby Bielawskiego

Tym, co zamknięte i pogrzebane, jest w książce Zaremby żydowska przeszłość i związane z nią brzemię emocji, które sterują jego życiem z ukrycia.

Paweł Jasnowski

Depresja i późny kapitalizm

W Depression and Globalization Carl Walker powiada, że obecny neoliberalny konsensus ekonomiczny i polityczny ma głębokie wady, które powodują, że współczesne życie jest o wiele trudniejsze, niż mogłoby być (i niż jest to konieczne).

Paweł Jasnowski

Zranienie myślenia

W Filozoficznej autobiografii Karl Jaspers tak relacjonował rozmowę z Heideggerem: „Mówiłem o kwestii żydowskiej, o groźnym nonsensie »mędrców Syjonu«. »Przecież istnieje niebezpieczny, międzynarodowy związek żydowski«” – odparł z pełnym przekonaniem autor Bycia i czasu.

Paweł Jasnowski

Na żydowskiej wojnie z sobą

Rejwach warszawskiego fotografa Mikołaja Grynberga ma źródło w nieodpartej potrzebie mówienia i bycia wysłuchanym.

Paweł Jasnowski

Rzeczy, śmierć i wstydliwy kleks

Jak przestałem kochać design z Rzeczami, któ­rych nie wyrzuciłem układają się w dyptyk, którego tematyczną oś stanowią codzienne, zupełnie banalne rzeczy, przynoszące wspo­mnienie o rodzicach – ich życiu i śmierci.

Paweł Jasnowski

Miasto zapomnianych

Nowa książka w Serii „Zakopiańska” Czarnego opowiada o Zakopanem, którego już nie ma, a którego śladami można podążyć.

Paweł Jasnowski

Polska urojona

Ponad 100 lat temu ukazywały się w Polsce broszury i pisma, które dziś czyta się jak ponury żart. Pośród nich m.in. te wydawane pod auspicjami ludzi Kościoła, jak warszawski „Polak-Katolik”, pismo „wybitnie katolickie i antysemickie”, które założył ks. Ignacy Kłopotowski, beatyfikowany dokładnie 10 lat temu.

Paweł Jasnowski

Żydowskie elity Krakowa

W Muzeum Historycznym Miasta Krakowa do 25 października oglądać można wystawę Budowali nowoczesny Kraków, której towarzyszy publikacja poświęcona wkładowi żydowskich działaczy samorządowych w budowę nowoczesnego miasta.

Paweł Jasnowski

Georges Perec albo pisanie pod przymusem

Określenie Pereca po prostu jako „pisarza Szoa” przychodzi z oporem. Jest tak dlatego, że ambicją jego było „przedarcie się przez całą literaturę swoich czasów (…), napisanie tego wszystkiego, co człowiek może dziś napisać”; dzieło jego uchyla się więc przed łatwą definicją, ale równocześnie nieodparcie ją przywołuje: twórczość Pereca zostaje bowiem zbudowana wokół pustki, doświadczenia nieobecności i śmierci, której powodem jest właśnie Zagłada.

Paweł Jasnowski

W poszukiwaniu nowego języka

Kultura komiksowa, z wolna wychodząca z getta, wraz z Fabryką i Boską kolonią Nicolasa Presla, które ukazały się w tym roku w Serii Melancholicznej, otrzymuje impuls, a nieprzekonani do tego medium – dowód na to, jak kreatywną i inspirującą przestrzenią może być komiks.

Paweł Jasnowski

Polak. Katolik. Żyd

W 1966 r. Romuald Waszkinel otrzymuje święcenia kapłańskie. 20 lat wcześniej Batia Wekslerowa zanosi go zawiniętego w pieluchę do Elżbiety Waszkinel, prosząc: „Pani jest chrześcijanką (…). Niech więc pani ratuje to żydowskie niemowlę w imię tego Żyda, w którego Pani wierzy”. 35 lat później ks. Waszkinel dowiaduje się o swoim pochodzeniu. Coś w nim wtedy pęka. Całe jego dalsze życie będzie próbą przezwyciężenia tego pęknięcia, konstruowania na nowo swojej pamięci i tożsamości.

Paweł Jasnowski

Krytyk, judaista, literaturoznawca, doktorant Katedry Antropologii Literatury i Badań Kulturowych UJ. Wykładał w Instytucie Judaistyki UJ. Zajmuje się tożsamością żydowską w nowoczesności, a także związkami późnego kapitalizmu i depresji (w świetle literatury niepokoju późnej nowoczesności), o których przygotowuje książkę.