fbpx

Tag: znak

Spis treści 818–819

Spis treści 818–819

Zośka Papużanka

Kwestionariusz Stacji Literatura. Zośka Papużanka

„Pisanie to nie jest mój zawód, nie robię tego codziennie, nie mam też żadnych pór ani rytuałów z tym związanych. Jedno jedyne, czego potrzebuję, to cisza” – mówi Zośka Papużanka.

Zośka Papużanka

Generał w mundurze

Cześć, piękna. Nigdy nie widziałem nikogo takiego jak Ty. Muszę powiedzieć, że masz ogromną atrakcyjność w swoim pięknym profilu.

Karol Kleczka

Rewolucja na papierze

Napiórkowski, znany głównie jako dekonstruktor nowoczesnych mitów i demaskator pseudonaukowców, w najnowszej książce przedstawia podręcznik budowy mitu, który ma wyraźny cel – zbudować lepszą przyszłość.

Stefan Klemczak

O czym milczą bogowie

Spędzenie życia pośród książek to jedna ze sprawdzonych strategii zabijania czasu. Roberto Calasso związał swój los z książkami na tak wiele sposobów, jako pisarz, wydawca, tłumacz, bibliofil, że temat książek, a właściwie biblioteki, wystaje z jego życia i myśli.

Roberto Calasso

Dla moich dzieci

U dziadków przeczytałem „Wichrowe wzgórza”. Tamta noc nie miała końca. Chciałem za wszelką cenę czytać dalej. Aż dotąd nie wiedziałem dokładnie, czym jest namiętność – i tamtej nocy się dowiedziałem.

Andrzej Brzeziecki

Kozłowskiego gra z cenzurą

Kozłowski chciał tej bezlitosnej sile, która rządziła przekazem informacji, przeciwstawić się równie bezwzględnie. Nie zamierzał rezygnować z prawa „Tygodnika Powszechnego” i środowiska Znaku do własnych wartości.

Filip Springer

Zadziwienia

To, czego będzie mi brakować najbardziej, gdy już zupełnie nie da się nigdzie dalej jeździć bez przytłaczających wyrzutów sumienia, to możliwości odnajdywania miejsc, w których istnienie trudno uwierzyć.

Janusz Poniewierski

Zakrywanie lustra

Interesujące są dzieje syntezy synodalnej opracowanej przez archidiecezję krakowską. Wiele wskazuje na to, że na jej publikację nie wyraził zgody sam metropolita. Znalazły się tam bowiem – sformułowane przez wiernych – oskarżenia Kościoła o „homofobię, ksenofobię i brak postawy miłości”.

Olga Gitkiewicz

Z głowy

Migrenik czy migreniczka w oczach wielu jest tą osobą, której nie chce się pracować, pójść na imprezę, spotkać z kimś, zająć dziećmi. Nieraz słyszałam uszczypliwe uwagi i żarty o jaśniepańskich skłonnościach. Bo przecież każdego czasem boli głowa, prawda?

Dominika Kozłowska

Ciało potrzebuje więcej

Nasz doroczny rytuał, praktykowany od lat. Wspólny wyjazd nad jezioro. Spotkanie przyjaciół na co dzień mieszkających w odległych częściach Europy. Pierwsze dni spędzone na kocach na pomoście odsłaniają prawdę o minionym roku szybciej niż słowa.

z Grzegorzem Leszczyńskim rozmawia Edyta Zielińska-Dao Quy

Klucz do kanonu

Dobra literatura dziecięca to taka, w jakiej odnajduje się też dorosły niezatracający dziecka w sobie.

Olga Gitkiewicz

Drugoplanowe

Niestety, wciąż w XXI w. jest oczywiste, że jeśli zaprasza się kogoś do eksperckiej wypowiedzi, jest to mężczyzna. Kobiety doprasza się w ramach politycznie poprawnego wyrównywania proporcji.

Anna Mateja

Śpiew na ból

„Jak się tworzyło?” – pyta zaczepnie Katarzyna Turek pacjentkę chorą na schizofrenię. Para oczu podnosi się znad kartki ze słowami układanej piosenki i patrzy ze skupieniem w twarz młodej kobiety. „Najważniejsze było dla mnie to, że przez chwilę nie słyszałam tych głosów, które ciągle do mnie mówią”.

z Anną Alboth rozmawia Martyna Słowik

Rozwijające uczucie

Jeżeli sami nie jesteśmy zadbani, mamy niezaspokojone podstawowe potrzeby, to nie pomożemy skutecznie innym. To jest analogiczna sytuacja jak w samolocie, gdy trzeba założyć maskę tlenową. Najpierw musisz założyć ją sobie, aby pomóc innym, np. dzieciom.

Michał Jędrzejek

Umysł świecki

Opowieści o sekularyzacji mają często wyraźne ideologiczne ostrze. Zwolennicy scjentyzmu wierzą, że religia zniknie pod naporem nauki. Konserwatyści utrzymują, że odejście od wiary to przejaw pychy i powierzchowności współczesnych ludzi. Z prawdą mijają się jedni i drudzy.

Filip Springer

Podszept algorytmu

Podporządkowany klikalności i zasięgom obieg informacji karmi się emocją – im ona szybsza i prostsza, tym lepiej.

Piotr Oczko

Antwerpska portrecistka

Jeden z obrazów Van Hemessen jest doprawdy niezwykły. To pierwszy autoportret w dziejach sztuki europejskiej, na którym artysta (płeć nie gra tu roli!) przedstawił siebie przy pracy, w akcie twórczym.

Spis treści 803

Spis treści 803

Zadie Smith

Joan Didion i przeciwieństwo magicznego myślenia

W wielu kwestiach: osobistych, politycznych, estetycznych, można się z Didion nie zgadzać. Pozostaję natomiast jej wdzięczna za Dryfując do Betlejem, które mi pokazało, że kobieta może się wypowiadać bez asekurowania się, bez pozyskiwania sympatii, bez dbałości o miłe wrażenie, a nawet bez wątpliwości.

Michał Choiński

Kronikarka Ameryki

Prezydent Barack Obama nazwał ją „jedną z najbardziej szanowanych i najbystrzejszych obserwatorek amerykańskiej kultury i polityki”. Joan Didion przez blisko 60 lat swojej pracy pisała o najważniejszych tematach w USA: ruchu hipisowskim i wojnie w Wietnamie, feminizmie i konfliktach rasowych.

Mateusz Burzyk

Trzymać się życia

Derrida dystansuje się do koncepcji filozofii, której opanowanie ma oswajać z przemijaniem. Nie po drodze mu też z uwalniającą od strachu przed śmiercią religijną obietnicą życia wiecznego.

Piotr Oleksy

Oswajanie piórem

Oswajanie przestrzeni – Szczecina i Pomorza Zachodniego – stało się dla przybyszów wyzwaniem kluczowym w twórczości oraz postawach życiowych. Co znamienne, w wielu przypadkach doświadczali rozczarowania.

Kamila Dzika-Jurek

Baśń o ludzkiej chciwości

Od pierwszych zdań „Listopadowych porzeczek” czujemy, jakbyśmy wpadali w nie swój świat. Imię bohatera, który pojawia się w początkowej scenie powieści – Koera Kaarel, nie brzmi żadną znajomą głoską. Lecz ta obcość języka to tylko pancerz, pod którym Andrus Kivirähk, współczesny pisarz estoński, ukrył historię głęboko ludzką.

Eliza Kącka

Receptariusz

Jak zostać czempionem wyobraźni? Agnieszka Taborska na współczesne niedole proponuje – dla żartu i z wdziękiem – 56 sprawdzonych procedur surrealistycznych, wynoszących nad mdławą doczesność.

Aldona Kopkiewicz

Propozycja nowej etyki

„Być ze świata” to propozycja przemyślenia podstaw naszego istnienia, które już u początku są uwikłane w świat: konkret, materię, biologię i fizykę, a przede wszystkim innych ludzi i inne formy życia. Co więcej, namysł ten ma służyć zmianie naszego rozumienia i zachowania – stanowi propozycję nowej etyki.

Joanna Guszta

Znaki czasu

800. numer miesięcznika „Znak”. Rok 2022. Dla czytelników pierwszych numerów magazynu i jego założycieli była to pewnie bardzo odległa perspektywa. Zastanawiam się, czy zdarzało się, że sięgała tu ich wyobraźnia albo na ile byliby zaskoczeni, przeglądając ten numer.

Arkadiusz Żychliński

Czas (na) Sebalda

W.G. Sebald był jednym z autorów jasno widzących dziś i nieodległe jutro literatury: przełamywanie kolejnych murów milczenia, przemierzanie pamięci, postępującą fuzję gatunków. Co przynosi jego pierwsza biografia?

Anna Mateja

Dobry adres

„Nie mam talentów. Umiem stworzyć dom” – twierdziła Aniela Urbanowiczowa, w której warszawskim mieszkaniu powstał pomysł powołania do życia Klubów Inteligencji Katolickiej, i gdzie regularnie zatrzymywali się redaktorzy „Znaku” i „Tygodnika Powszechnego”.

Spis treści nr 797

Spis treści nr 797

Tomek Kaczor

Siostry Rzeki. Fotoreportaż Tomka Kaczora

Myscowa, niewielka wieś w dolinie Wisłoki, w 2020 r. obchodziła swoje sześćsetne urodziny. Trzystu mieszkańców żyje tu głównie z hodowli krów, rolnictwa lub turystyki. Jest zabytkowy kościół, cmentarz, a po zachodniej stronie wsi rozciąga się Magurski Park Narodowy – ostoja rzadkich gatunków, m.in. żbika, rysia czy orła przedniego.

Małgorzata Nocuń

Mater Dolorosa Poradziecji

Gdyby tworzono definicję pojęcia „matka cierpiąca z kraju poradzieckiego”, brzmiałaby: kobieta, której syna zabito podczas wojny albo operacji specjalnej. Zginął, ponieważ był niewygodny dla władz. Pogrążona w żałobie matka szuka prawdy o śmierci swojego dziecka, często i jego ciała. Chce tę śmierć pomścić, a czasem tylko urządzić pogrzeb i pomodlić się na grobie.

z Łukaszem Jachem rozmawia Edyta Zielińska-Dao Quy

Zrozumieć humor

Znalezienie kompleksowej metody badania humoru, która w pełni odda jego istotę, jest po prostu niemożliwe. Choćby ze względu na to, jak wiele różnych funkcji pełni humor w naszym życiu.

Olga Drenda

Wsiadajcie do śmieszkolotu

Olga Tokarczuk na pogrzebie Marii Janion przestrzegała przed rosnącym „brakiem zdolności do rozumienia metafory” i „pauperyzacją poczucia humoru”. Internetowe żarty wydają się jednak przeczyć jej obserwacjom – memy to dziś skondensowana porcja znaczeń, mistrzostwo ironii i purnonsensu.

Kasia Babis

Nie śmieję się ze słabszych

Poczuciem humoru, jak fight clubem, rządzą dwie zasady. Pierwsza: nie rozmawiamy o tym, co nas śmieszy. Druga: nie rozmawiamy o tym dlaczego.

Jan Jęcz

Bawi cię to?

Na większość pytań dotyczących humoru w Polsce próżno szukać rozstrzygających odpowiedzi, ale przynajmniej jedno jest pewne: najśmieszniejszy żart na świecie to chłop przebrany za babę. To ironiczne stwierdzenie nie tak dawno jeszcze traktowane było jak prawo natury.

Agata Sikora

Nie chodzi o zemstę

Kobiety, których posty zalały media społecznościowe pod koniec 2017 r., nie domagały się ani sprawiedliwości, ani odwetu. Gdy opisywały lęk przed dzieleniem z mężczyzną windy, chciały pokazać, że poczucie zagrożenia przemocą seksualną jest powszechnym doświadczeniem.

z Marthą Nussbaum rozmawia Claudia Dreifus

Rozbrajanie bastionów męskiej pychy

Na uniwersytecie było wielu mężczyzn stwierdzających po prostu: „Och, to tylko flirt w miejscu pracy”. Dzisiaj nikt już tak nie powie. Udało się osiągnąć ten efekt nie przez zawstydzanie, ale dzięki prawu i procedurom.

Natalka Suszczyńska

Chipsy dla gości – opowiadanie Natalki Suszczyńskiej

W Stacji: literatura prezentujemy opowiadanie Natalki Suszczyńskiej. Całość opowiadania przeczytacie w papierowym miesięczniku, natomiast na stronie internetowej publikujemy krótki wywiad z autorką.

Redakcja

Regulamin akcji promocyjnej „zgadnij temat” nr 8

Akcja specjalna przeznaczona dla członków grupy na Facebooku Wokół „Znaku”

Katarzyna Kazimierowska

Zbyt blisko

Daisy Johnson dała się poznać polskim czytelnikom dwa lata temu mrocznym debiutem „Pod powierzchnią”, za który została nominowana do Nagrody Bookera, jako najmłodsza finalistka w jej historii.

Jerzy Janiczko

Ułomki życia

„Chłopiec z tamtych lat” jest dla narratorki Ani pretekstem do rozpoczęcia opowieści o swoim życiu. Zaczyna się ona kilkanaście lat po wojnie, będącej dla niej zlepkiem opowieści i dziecięcych wyobrażeń. Tytułowa postać nazwana w powieści Joachimem stanowi oś, wokół której swobodnie toczy się jej własna historia.

Ilona Klimek-Gabryś

Nosimy w sobie pęknięcie

Amerykańska pisarka Lidia Yuknavitch sytuuje bohaterów swoich opowiadań na tytułowej krawędzi – w momencie gdy muszą nagle podjąć znaczącą decyzję, ulegają gwałtownemu impulsowi emocji czy też udaje im się uważnie spojrzeć na swoje życie i dostrzec coś, co dotychczas było nieuchwytne.

Agnieszka Dziedzic

Metoda organoleptyczna

Pisząc o zbiorze szkiców „Paradiso”, trzeba zaznaczyć, że to książka niebezpieczna. I nie chodzi o wywrotowe treści, ale o ryzyko zapomnienia (i całkowitego zatopienia) się w lekturze.

Bogumiła Motyl

Dźwięki ciszy

„Może tragedia powinna zostać spowita w milczenie?” – zastanawia się narrator posiadający trzy imiona, trzech ojców i opowiadający trzy historie, z których każda naznaczona jest cierpieniem.

Przemysław Chudzik

Wiecznozielone gaje wspomnień

Tytuł książki fińskiej autorki odsyła do starogreckiego słowa oznaczającego „marzenie senne”, „rzecz nierealną” czy „znikomą”, ale też do pierwotnego sensu oniryzmu, gdy dotyczył on sytuacji, w której postaci opowiadają o snach.

Elżbieta Łapczyńska

Mama wychodzi – opowiadanie Elżbiety Łapczyńskiej

W Stacji: Literatura prezentujemy nowe opowiadanie nominowanej do Nagrody Literackiej NIKE Elżbiety Łapczyńskiej. Tekst do przeczytania w papierowym wydaniu miesięcznika „Znak”. A oto krótki wywiad przeprowadzony z autorką.

M. M. Owen

O pocieszeniu, jakie Camus znajdował w absurdzie futbolu

Piękno, pisał Camus, jest jak „mgnienie wieczności w chwili, którą pragnęlibyśmy przedłużać w nieskończoność”. Futbol był dla niego nieustającym pościgiem za pięknem – i w grze, i w jej oglądaniu.

Redakcja

Spis treści 792

Anna Mateja

Parę zadań z listy

Dziecko w Polsce ma dwojaki status. Przed urodzeniem wydaje się własnością wszystkich, nie wyłączając Kościoła czy prokuratury. Po przyjściu na świat prawa do niego i obowiązki wobec niego zachowuje wyłącznie rodzina biologiczna. Na dobre i na złe