fbpx
Marek Woszczek grudzień 2011

Inspiracje

Przejrzyste wprowadzenia do teorii queer to przede wszystkim: Annamarie Jagose, Queer Theory. An Introduction, New York 1996; Nikki Sullivan, A Critical Introduction to Queer Theory, New York 2003; William B. Turner, A Genealogy of Queer Theory, Philadelphia 2000.

Artykuł z numeru

Homoseksualista idzie do nieba

Homoseksualista idzie do nieba

W języku polskim najlepsze wprowadzenie to książka Joanny Mizielińskiej Płeć, ciało, seksualność. Od feminizmu do teorii queer, Kraków 2006 (zawiera omówienia najważniejszych dyskusji i kierunków badań, także etyki queer); krótką prezentację socjologii queer daje na przykład Jacek Kochanowski: Wszyscy jesteśmy odmieńcami. Przyczynki do społecznej teorii queer, w: Parametry pożądania. Kultura odmieńców wobec homofobii, red. T. Basiuk, D. Ferens, T. Sikora, Kraków 2006, s. 37–50.

Najważniejsze dla zogniskowania całej dyskusji okazały się na początku lat dziewięćdziesiątych książki: Diany Fuss Essentially Speaking. Feminism, Nature and Difference, New York 1989; Judith Butler Gender Trouble. Feminism and the Subversion of Identity, London 1990 (wyd. polskie: Uwikłani w płeć. Feminizm i polityka tożsamości, przeł. K. Krasuska, Warszawa 2008) – przełomowa praca, która pozwoliła sformułować strategie krytyki queerowej – i tej samej autorki Bodies That Matter. On the Discursive Limits of Sex, London 1993; wreszcie Eve Kosofsky Sedgwick Epistemology of the Closet, Berkeley 1990, a także prace zbiorowe: Inside/Out pod redakcją Diany Fuss (New York 1991) i Fear of the Queer Planet pod redakcją Michaela Warnera (Minneapolis 1993).

W latach dziewięćdziesiątych niektórzy teologowie i historycy chrześcijaństwa zainteresowali się i zaczęli wykorzystywać queerowe podejścia lub wprost przesunęli się na pozycje queerowe – wśród nich między innymi jedna z najwybitniejszych teolożek gejowsko-lesbijskich Elizabeth Stuart z Uniwersytetu w Winchester, obecnie arcybiskupka Liberalnego Międzynarodowego Kościoła Katolickiego (na temat teologii Stuart zob. studium Stéphane’a Lavignotte’a Au-delà du lesbien et du mâle. La subversion des identités dans la théologie «queer» d’Elizabeth Stuart, Paris 2008; zob. też podręcznik E. Stuart et al., Religion Is a Queer Thing. A Guide to the Christian Faith for Lesbian, Gay, Bisexual and Transgendered People, Cleveland/OH 1997), a także feministyczna teolożka wyzwolenia Lisa Isherwood, autorka The Power of Erotic Celibacy. Queering Heteropatriarchy (London 2006) i bliska współpracowniczka Marcelli Althaus-Reid, z którą razem opracowała zbiory: The Sexual Theologian. Essays on Sex, God and Politics, London 2004, oraz Trans/Formations, London 2009. Szersze omówienie wzmiankowanej w artykule teologii Althaus-Reid można znaleźć w książce Angie Pears, Doing Contextual Theology, New York 2010, s. 123–131.

Warto odnotować również prace takich posługujących się lub nawiązujących do krytyki queerowej teologów i historyków chrześcijaństwa jak: Ken Stone (Practicing Safer Sex. Food, Sex and Bible in Queer Perspective, London 2005 oraz tom pod jego redakcją: Queer Commentary and the Hebrew Bible, London 2001), rozwijający chrystologię queer Thomas Bohache (Christology from the Margins, London 2008 oraz Embodiment as Incarnation. An Incipient Queer Christology, „Theology and Sexuality” 2003, nr 10 [1], s. 9–29), Dale B. Martin, Laurel C. Schneider, Diana M. Swancutt (zob. na przykład jej doskonały artykuł Sexing the Pauline Body of Christ. Scriptural Sex in the Context of the American Christian Culture War, w: Toward a Theology of Eros. Transfiguring Passion at the Limits of Discipline, red. V. Burrus, C. Keller, New York 2006, s. 65–98), Irene Monroe, Renée Leslie Hill i Elias Farajajé-Jones (wszyscy troje reprezentujący queerową teologię afroamerykańską), André S. Musskopf, Virginia R. Mollenkott, Lori Rowlett, Amy Hollywood, Ellen T. Armour, Teresa J. Hornsby, W. Scott Haldeman, Thomas Hanks, Graham Ward (z ruchu „radykalnej ortodoksji” – por. „Znak” 2010, nr 7–8), a ze strony katolickiej – wykładający obecnie teologię queer na Uniwersytecie Harvarda Mark D. Jordan (The Invention of Sodomy in Christian Theology, London 1997; Blessing Same-Sex Unions. The Perils of Queer Romance and the Confusions of Christian Marriage, London 2005, czy najnowsza Recruiting Young Love. How Christians Talk About Homosexuality, Chicago 2011, analizująca retorykę paniki moralnej u chrześcijańskich fundamentalistów), Gerard Loughlin z pozycji bliskich radykalnej ortodoksji (zob. zwłaszcza jego Alien Sex. The Body and Desire in Cinema and Theology, Oxford 2003 czy Pauline Conversations. Rereading Romans 1 in Christ, „Theology and Sexuality” 2004, nr 11 [1], s. 72–102), Gavin D’Costa, David Matzko McCarthy, Mary E. Hunt, Donald L. Boisvert czy Jane M. Grovijahn.

Chcesz przeczytać artykuł do końca?

Zaloguj się, jeden tekst w miesiącu dostępny bezpłatnie.

Zaloguj się