fbpx

Tag: recenzja

Michał Galas

„Powrót” Jezusa

Punktem wyjścia rabina Homolki jest fakt, iż „chrześcijan i Żydów łączy osoba Jezusa, ale dzieli wiara w Jezusa, który był Żydem”. W znakomity sposób przedstawia on „historyczny przegląd żydowskiego punktu widzenia na postać Jezusa”.

Marcin Wilk

Życie Warszawy

Redaktorka i autor zasługują na uznanie. Opowiadając dzieje Warszawy, nie zatrzymują się przy gablocie w salonie, by podziwiać zgromadzone tam pamiątki. Idą na zaplecze, sprawdzają plany budowy, dopytują o historię mieszkańców. Ożywiają, jak to się ładnie mówi, dzieje.

Ilona Klimek-Gabryś

Świat z pralinką

Karol i Wiktor konfrontują się z rzeczywistością, szukają języka, którym można ją opowiedzieć, a wszelkie trudne doświadczenia zabarwiają wyobraźnią. Robią to jednak nie po to, by zapomnieć o świecie, ale by uczynić go bardziej znośnym.

Piotr Kosiewski

O Internecie, czyli o Polsce

Wydanie książki Szymona Rogińskiego Internety zbiegło się z 30-leciem przemian zapoczątkowanych w 1989 r. Być może to zbieg okoliczności, ale ta fotograficzna publikacja mówi wiele o Polsce. Pokazuje też problemy z opowiadaniem o rzeczywistości, w której przyszło nam żyć.

Tadeusz Zatorski

Wyznania Eleny Ferrante

Pisanie może stać się „sposobem bycia” także we własnej, przypadkowej w końcu tradycji kulturowej i narodowej. Ferrante źle trawi pizzę, nie jada zbyt często spaghetti, nie mówi podniesionym głosem, nie gestykuluje, nienawidzi wszelkich mafii i nie wykrzykuje „mamma mia”. „Bycie Włoszką wyczerpuje się w moim wypadku w okoliczności, że mówię i piszę w języku włoskim”.

Kinga Piotrowiak-Junkiert

Samotność cząstek wspólnych

W „Torfowym ogrodzie z mostem i tygrysem” poetka używa równocześnie dwóch narzędzi, lupy i lunety. Chce widzieć każdy drobiazg i okruch budujący uniwersum, a równocześnie patrzeć z perspektywy dziejowej.

Georgina Gryboś-Szczepanik

Debora Vogel. Tylko ona

„Akacje kwitną” to zbiór literackich montaży Debory Vogel wydany w 1936 r. Na szczęście w 2006 r. wznowiło go Wydawnictwo Austeria – razem z opowiadaniami nieprzełożonymi dotąd z jidysz na polski i znakomitym posłowiem Karoliny Szymaniak, tłumaczki książki.

Oliwia Fryc

Punkt zero

Czasami śmierć przychodzi nagle, nie pozwala się pożegnać. Czasami jednak odchodzenie dziecka trwa tygodniami.

Agnieszka Dziedzic

Przestrzeń wielokrotnej koniunkcji

W dobie coraz bardziej czarno-białych tekstów publicystycznych eseistka Anna Sobolewska pokazuje, jak wielką moc wciąż ma dobrze napisany felieton, który nie rości sobie pretensji do bycia prawdą ostateczną ani nieomylnym sądem.

Aleksandra Byrska

O dwujęzyczności z dystansem

Mity dotyczące dwujęzyczności mogłyby wypełnić niejedną książkę.

Michał Jędrzejek

Historia rodzinna

Warto śledzić serię wydawnictwa Austeria „Z rękopisów”. Wśród opublikowanych w tym roku miniatur literackich pojawiły się m.in. znakomite Wodospady – esej o historii rasizmu autorstwa nieodkrytego jeszcze w Polsce Eliota Weinbergera. A teraz poruszająca, pisana pod pseudonimem, Adele Piotra Morgenbessera.

Agnieszka Dziedzic

Śmierć vs. badania ilościowe

Marcin Sękowski przeprowadza analizę krytyczną dotychczasowych badań zajmujących się eksploracją postawy wobec śmierci w teoriach psychoanalitycznych i koncepcjach egzystencjalnych.

Maria Kobielska

Znośna i nieznośna

Drzazga. Kłamstwa silniejsze niż śmierć Mirosława Tryczyka oraz Płuczki. Poszukiwacze żydowskiego złota Pawła Piotra Reszki podejmują pracę nad trudną – najtrudniejszą – polską pamięcią. Wspólny jest ogólny kierunek tej pracy: konfrontacja wspólnoty z niechcianymi, odrzucanymi faktami, jak również niektóre sposoby przeprowadzania tej konfrontacji.

Artur Madaliński

Ślady rozproszenia

Książka Sebalda to zapis wyprawy myśliwego, który mistrzowsko wskazuje nam zatarte tropy i wprawnie odsłania koleiny łączące pozornie odległe od siebie miejsca i zdarzenia.

Bogumiła Motyl

,,Jak się zabija człowieka?”

Istnieją rzeczy, które trudno opisać słowami. Miejsca, które nie mieszczą się w ludzkiej wyobraźni. Czyny popełniane przez ludzi do tej pory nieświadomych własnych moralnych granic.

Krzysztof Wołodźko

PKP i PKS, czyli polski kot Schrödingera

Prywatne nie zawsze jest lepsze. Prywatna komunikacja busowa jest niestabilna, ma ograniczone logiką zysku zasięgi, obejmujące niemal wyłącznie dochodowe trasy (i to w określonych godzinach), rzadko sprzyja klientowi, zwykłą rzeczą okazuje się częsta zmiana przystanków, brak jakichkolwiek czytelnych rozkładów jazdy – zależnych tak naprawdę od widzimisię właściciela.

Michał Przeperski

Dziewięć mgnień Bułgarii

Subiektywne spojrzenie na Bułgarię, jakie daje polskim czytelnikom Sylwia Siedlecka, to niespełna 300 stron wyśmienitej lektury.

Przemysław Chudzik

Geozofia a rzeczywistość niebytu

Pierwszą miłością Michała Milczarka były mapy i przedstawione na nich symboliczne barwy tajgi i tundry.

Marcin Cielecki

Proszę o minutę ciszy

Językiem ciszy jest obraz. Wiedzieli o tym Edward Hopper, Caspar Friedrich i mistrzowie holenderscy.

Mateusz Burzyk

Teologia żywa

Nie ma drugiego autora, który jednocześnie tak przystępnie i kompetentnie pisałby dziś w Polsce o teologii, jak Józef Majewski.

Eliza Kącka

Wśród

Tytuł ułomny, prawda? Wśród domaga się dopełnienia, wyjaśnienia, w czym i kto znalazł się, rozgląda lub miota. A jednak to w braku dopełnienia tkwi idea książki.

Arkadiusz Górnisiewicz

Blumenberg i spór o teologiczną hipotekę nowożytności

Dlaczego empiryczne z ducha pojęcie postępu, o ograniczonym zasięgu możliwości, z czasem stało się elementem nowożytnych filozofii dziejów wyjaśniającym sens Historii?

Michał Jędrzejek

Przygody „boga filozofów”

Choć sam termin „bóg filozofów” pojawił się w poł. XVII w., rozmaite koncepcje boskości były obecne w filozofii już w starożytności, a formułowane bywają też współcześnie. Praca Stefana Klemczaka stanowi imponującą próbę opowiedzenia dziejów tej kategorii.

Michał Pospiszyl

Komunizm epoki faraonów

Maat wymaga nie tylko postępowania zgodnego z zasadą solidarności i pomocy wzajemnej, ale także intensywnego przekształcania podmiotowości. Nie ma tu miejsca na indywidualistyczną opowieść o własnych zasługach, wszystko, co mam, to, kim jestem, jest zawsze efektem relacji społecznych.

Łukasz Łoziński

Osiem miesięcy ciemności

Książka 1939. Wojna? Jaka wojna? daje świetny wgląd w stan umysłu Polaków tuż przed II wojną światową. Znajdziemy tu zarówno fragmenty codziennej prasy, jak i wspomnienia czy niepublikowane rękopisy. Brakuje tylko interpretacji.

Kamila Dzika-Jurek

Trzymając literaturę za guzik

Pisząc o geniuszu Andrieja Płatonowa, Jan Gondowicz wspomina jego „niepokojącą” naturę „nahała niby z czasów Czernyszewskiego i Dobrolubowa”, którego zwyczajem były gorączkowe dialogi i „trzymanie za guzik rozmówcy”.

Karolina Sałdecka

Kroniki bólu i lęku

Tytuł powieści Ingi Iwasiów zestawia dwa pozornie niepowiązane ze sobą pojęcia. Opór i miłość niekoniecznie posiadają bowiem wspólny mianownik.

Anna Karonta

Poniedziałek Anda, wtorek Anda…

Pół roku spędzone w nieustającym ruchu i rosnącym napięciu, pół roku od ukazania się spisu Wildsteina do uzyskania przez Andę Rottenberg statusu pokrzywdzonej.

Agnieszka Dziedzic

Tu jest Maria

W biografii Marii Jaremy autorka umieszcza podtytuł Gdzie jest Maria? Pytanie można potraktować jako próbę nakreślenia głównego obszaru twórczości – więcej Jaremianki w rzeźbie czy malarstwie?

Marcin Cielecki

Wypracowania czasów wojny

W wypracowaniu możesz napisać „niemcy” małą literą i pani od języka polskiego nie uzna tego za błąd. Jest rok 1946 i dzieci piszą zadane wypracowania.

Bogumiła Motyl

Krzyk pokolenia niespełnionych

Współczesne wyobrażenie o latach 60. pełne jest idealistycznych, hippisowskich obrazów. Niejeden oddałby wiele, by móc przenieść się w czasy dzieci kwiatów, kiedy liczyły się tylko miłość, wolność i muzyka.

Monika Gałka

Dom przeniesiony

Choć tytułowa „nowohuckość” sugeruje unikalność opowieści, to jednak ta telenowela mogła wydarzyć się w wielu miastach, które na fali socjalizmu rozpoczęły dynamiczny wzrost.

Joanna Sobesto

Ćwiczenia z troski

„Nie pytam o prawa zwierząt, ale o moje obowiązki” – deklaruje autor Boskiej Ziemi: kapłan, zakonnik, filozof i teolog od lat zaangażowany w działania na rzecz ochrony środowiska.

Ilona Klimek-Gabryś

Dzika natura

By po grecku określić lisi spryt, używano słowa „poikilos” oznaczającego coś trudnego do zdefiniowania, zmiennego.

Michał Przeperski

Dwa plemiona, dwa totemy

Po dłuższym czasie wraca moda na pisanie o dwudziestoleciu międzywojennym. Jeżeli kolejni autorzy pójdą w ślady Macieja J. Nowaka, to czeka nas pasjonująca lektura, choć płynące z niej refleksje będą bardzo gorzkie.

Krzysztof Wołodźko

U początków kapitalizmu

Nie pojmuję poglądu, zgodnie z którym żyjemy w czasach późnego kapitalizmu. Tkwi w tym przekonaniu historiozoficzna pułapka, podobna złudzeniom chiliastów, że da się opanować dzieje, wymodlić ich kres, poprzez periodyzację ująć w karby czas i największe żywioły społeczne, gospodarcze, polityczne.

Jerzy Franczak

Wyobraźnia wyzwalająca

Dlaczego ludzkość nie zadowala się światem, w którym żyje, i niestrudzenie wymyśla nowy? Czy chce w ten sposób odmienić swój los, czy uciec od niego na chwilę w domenę ułudy? Jak działa mechanizm kreacji, jakie są podstawowe antropologiczne, społeczne i polityczne wymiary tej zabawy w Stwórcę?

Katarzyna Szopa

Waruj, siostro, waruj!

Łańcucka i Mueller wydobywają sedno polityki feministycznej: rezygnują z modnych (i wygodnych) opowieści o empatii czy etyce troski na rzecz emancypacji przez solidarność.

Kaja Puto

Poznaj swojego wroga

Napiórkowski pokazuje dwa rodzaje patriotyzmu, które nie potrafią żyć wspólnie, a jednocześnie nie mogą bez siebie istnieć, bo jeden swoją siłę czerpie z walki z tym drugim. Turbopatriota potrzebuje softpatrioty, by walczyć z nim jako z wrogiem wewnętrznym, softpatriota turbopatrioty – by się od niego czuć lepszym i bardziej postępowym.

Pola Starczyńska

Klisze z przeszłości

Podróż wzdłuż wschodniej granicy Polski 30-letnim volkswagenem T3, brak stałego miejsca zamieszkania i planu na kolejny dzień, a wszystko po to, by oferować mieszkańcom zdjęcia za jedzenie bądź rozmowę – to idealny plan na wakacje dla grupy hipisów z lat 70.

Paweł Jasnowski

Meandry świadomości

Bohaterką nowej powieści Grzegorza Uzdańskiego jest Jadwiga, 80-letnia pensjonariuszka domu opieki, która z powodu niefortunnego wypadku zostaje przygwożdżona na stałe do wózka.

Ilona Klimek-Gabryś

Śmiercionośne mechanizmy

W 1981 r. Lorna Wing upowszechniła termin „zespół Aspergera”, wprowadzając go do głównego nurtu psychiatrii i doprowadzając do jego zneutralizowania oraz usunięcia historycznego kontekstu, który jest niezwykle istotny.

Piotr Oleksy

Granica przegranych

Granica. Na krawędzi Europy w najlepszy możliwy sposób nawiązuje do klasyki europejskiego reportażu. Czytając ją, ma się wrażenie znakomitego rozłożenia proporcji pomiędzy wiedzą historyczną a własnym doświadczeniem.

Anna Marchewka

Prywatne jest polityczne

W odbiorze Wioletty Bojdy, autorki wstępu i zakończenia Zapisków intymnych, Świrszczyńska nie jest wystarczająco dobrą kobietą, obywatelką, pisarką, poetką, jest okropną matką, córką, żoną, jest nie tylko egoistyczna, ale i śmieszna, gdy np. postuluje podjęcie walki z alkoholizmem w Polsce. Dlaczego zatem pisać o takiej postaci?

Urszula Pieczek

Linie tęsknoty

Tęsknota wyrasta z braku, a jej miarą jest odległość. Zarówno ta liczona w kilometrach, jak i ta odmierzana wskazówką zegara. Z jednej strony „tęsknię” za tym, co odległe – przeszłe, minione, utracone (za oponkami serowymi Babci, czyli za smakiem dzieciństwa, za nieżyjącą, ale wciąż bliską mi osobą), z drugiej – za tym, co (choć częściej jednak „za kimś, kto” czy „do kogoś, kto” jest mi drogi) znajduje się w tym samym czasie w pewnym oddaleniu (tęsknię do Ciebie, bo dzieli nas dystans np. 6524 km).

Bogumiła Motyl

Zwrot fantastyczny

Chęć bycia zrozumianym łączy ludzi, niezależnie od zainteresowań czy wieku. Pragną oni gdzieś przynależeć, chcą być akceptowani mimo swej ,,inności”. Taką przestrzeń wielu osobom zapewnia fandom, łączący fanów szeroko rozumianej fantastyki.

Ilona Klimek-Gabryś

Piękność Tatr

Wydanie przez Walerego Eljasza-Radzikowskiego „Ilustrowanego przewodnika do Tatr, Pienin i Szczawnic”, pojawienie się Tytusa Chałubińskiego i powstanie Towarzystwa Tatrzańskiego – te trzy wydarzenia mające miejsce w okresie od 1870 do 1873 r. dały początek Zakopanemu jako miejscowości uzdrowiskowo-turystycznej.

Karolina Sałdecka

Homer, Stalin i powojenna Polska

Tytuł najnowszej powieści Markusa Zusaka w oryginale brzmi „Bridge of Clay”. W języku angielskim słowo clay oznacza glinę, zaś jeden z głównych bohaterów, nastoletni Clayton Dunbar, postanawia wyruszyć w nieznane, by u boku tajemniczego Mordercy wybudować most.

Agnieszka Dziedzic

W to mi(t) graj

Najnowsza książka Ewy Jałochowskiej to zaproszenie do wspólnej międzypokoleniowej lektury. Dorosłych może zachęcić do nieszablonowego myślenia, a u dzieci zaszczepić szacunek dla odmienności.

Łukasz Garbal

Socjalista, bo patriota

Ludwik Cohn jest jedną z niesłusznie zapomnianych postaci polskiej historii. Wielkie słowa wdzięczności należą się zatem Przemysławowi Prekielowi wytrwale przypominającemu bohaterów naszej przeszłości (wcześniej np. Stanisława Dubois) – patriotów i socjalistów.