fbpx
Piotr Oleksy

Morski horyzont zdarzeń

Co morskie dzieje świata mówią nam o historii Europy? Z dzieła Lincolna Paine’a można wysnuć wniosek, że swą potęgę zawdzięcza ona właśnie związkom z morzem.

Piotr Oleksy

Nieoczekiwana zmiana ról

Brytyjska pisarka Caroline Alexander śledzi krok po kroku wydarzenia rozgrywające się w czasie feralnego rejsu, a także wcześniejsze biografie i późniejsze losy jego uczestników.

Piotr Oleksy

Oswajanie piórem

Oswajanie przestrzeni – Szczecina i Pomorza Zachodniego – stało się dla przybyszów wyzwaniem kluczowym w twórczości oraz postawach życiowych. Co znamienne, w wielu przypadkach doświadczali rozczarowania.

Piotr Oleksy

Historie (nie) heroiczne

Leon, postać mało znana, jest swoistym antybohaterem dla wspólnoty, która uczyniła heroizm kluczem do rozumienia własnej przeszłości.

Piotr Oleksy

Śmierć i pamięć

Siergiej Lebiediew do przeszłości kraju podchodzi nie jako odkrywca kolejnych sensacji, manifestujący swą moralną wyższość, lecz jako wrażliwy i przygnieciony ciężarem tego fatum członek wspólnoty.

Piotr Oleksy

Ciężar systematyki

Głównym lokatorem pałacu Cotroceni, siedziby rumuńskiego prezydenta, już szósty rok jest tamtejszy Niemiec Klaus Iohannis. Inna przedstawicielka tej społeczności, Herta Müller, w 1987 r. opuściła państwo rządzone przez Nicolae Ceaușescu, by 22 lata później otrzymać literacką Nagrodę Nobla.

Piotr Oleksy

Biografia na miarę XX wieku

Ta historia mogłaby być przyczynkiem do napisania całej serii książek. Prof. Zbigniew Kruszewski (ur. 1928) był powstańcem warszawskim. Wraz z towarzyszami broni trafił do obozu, następnie tułał się po Europie.

Piotr Oleksy

Granica przegranych

Granica. Na krawędzi Europy w najlepszy możliwy sposób nawiązuje do klasyki europejskiego reportażu. Czytając ją, ma się wrażenie znakomitego rozłożenia proporcji pomiędzy wiedzą historyczną a własnym doświadczeniem.

Piotr Oleksy

Opowieść o formach i treści

Przypominanie o niezwykłej brutalności XX w., a zwłaszcza fatalnym losie społeczeństw Europy Środkowej, które stały się ofiarami zarówno nazizmu, jak i radzieckiego komunizmu, wydaje się obecnie wręcz banalne. Niemniej w tych kwestiach historia Rumunii wciąż odkrywa nieznane karty. Kraj ten przeszedł przez to stulecie jeszcze bardziej intensywnie i brutalnie.

Piotr Oleksy

Rumunia w serialowej gawędzie

Historia Rumunii opowiedziana w 101 krótkich odcinkach – zabawnych, poważnych, smutnych i strasznych, przy czym zawsze zakończonych morałem.

Piotr Oleksy

Jak zdobywano polskie wyspy

Po wojnie wyspy Wolin, Uznam i Karsibór, tak jak całe tzw. Ziemie Odzyskane, stały się swoistą wieżą Babel. Pierwszymi osadnikami byli często zdemobilizowani żołnierze oraz ludzie powracający z robót przymusowych w III Rzeszy. Później dołączali do nich kolejni.

Piotr Oleksy

Mołdawianie. Naród (de)konstruowany

Poradziecki mołdawianizm, a także unionizm (koncepcja połączenia kraju z Rumunią) i pragmatyczny, państwowy patriotyzm to trzy postawy, które do tej pory określają mołdawskie życie polityczne i społeczne. Jednak to dwie pierwsze idee rządzą społecznymi emocjami, mobilizując zwolenników do politycznej i obywatelskiej aktywności.

Piotr Oleksy

Wszyscy jesteśmy emigrantami

Polskie wydanie powieści  Dana Lungu trafiło w swój czas. Z niezwykle ciekawej perspektywy opowiada o problemach trawiących rumuńskie społeczeństwo, przy czym żywo dotyka zjawisk, które sami przeżywamy. Okazuje się, że najnowsza historia Rumunów może być również naszą historią.  I to na dwa sposoby.

Piotr Oleksy

Dr, historyk i publicysta, pracuje na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, współpracuje z „Nową Europą Wschodnią” i „Tygodnikiem Powszechnym”.