fbpx
Monika Gałka lipiec-sierpień 2017

Architekci nowego państwa

Ta niepozornych rozmiarów publikacja jest pierw­szym opracowaniem pokazującym dorobek archi­tektów żydowskich pochodzących z Polski i realizu­jących projekty w Palestynie i Izraelu w XX w.

Artykuł z numeru

Kim jestem, kiedy podróżuję?

Kim jestem, kiedy podróżuję?

Bogna Świątkowska podkreśla, że chociaż książka jest lek­sykonem, nie wyczerpuje tematu, który dotychczas nie doczekał się gruntownych analiz.

Sytuacja polityczno-społeczna w Europie: z jednej strony nasilający się antysemityzm, a z drugiej – znajdujący coraz więcej zwolenników syjonizm sprawiły, że dla architektów młodego pokolenia Palestyna stała się naturalnym kierunkiem emi­gracji. To właśnie tam miały powstać najlepsze realizacje twórców o polskich korzeniach uznawa­nych dzisiaj za ikony świata izraelskiej architektury.

Kreując założenia urbanistyczne, projektując budynki komercyjne, państwowe i mieszkalne, określali oni tożsamość architektoniczną nowego państwa, wykorzystując do tego styl międzynaro­dowy, prosty i funkcjonalny, pozbawiony nalecia­łości kulturowych i w zasadzie jedyny, który z taką intensywnością stosowano w latach 30. XX w. na tym obszarze, co doprowadziło do stworzenia jed­norodnej zabudowy Tel Awiwu.

Wśród niezwykłych postaci zaprezentowanych w leksykonie znalazł się m.in. Arieh Sharon z Jaro­sławia, który zaprojektował budynki wchodzące w skład tzw. Białego Miasta wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, czy Samuel Bickels, urodzony we Lwowie, naczelny architekt ruchu kibucowego, autor projektu pierwszego muzeum Holocaustu, którego projekt świetlików dla Muzeum Sztuki w Ein Harod opisywany jest jako najznakomitszy przykład wykorzystania natural­nego oświetlenia w historii projektowania muzeów.

_

Adrichalim. Architekci

red. Bogna Świątkowska

Fundacja Bęc Zmiana, Warszawa 2016, s. 181