Pod koniec lutego 2017 roku w kilku miastach Polski: Warszawie (22.02), Poznaniu (23.02), Łodzi (24.02), odbył się cykl debat zatytułowany „Colloquia Invisibilia”. Inicjatywę przygotowało Stowarzyszenie Naukowe „Collegium Invisibile” przy wsparciu patronów honorowych: Uniwersytetu Warszawskiego, Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Uniwersytetu Łódzkiego oraz Miesięcznika „Znak”. Wydarzenie nie odbyłoby się również bez zaangażowania zaproszonych ekspertów: uczestnicy Poznańskiego „Colloquium…” mogli wysłuchać, następnie porozmawiać z prof. Marianem Gorynią (Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu) – ekonomistą, członkiem Polskiej Akademii Nauk, byłym rektorem Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. Debatę prowadził Michał Gulczyński (Freie Universität Berlin, Collegium Invisibile).
Gośćmi Warszawskiej odsłony cyklu byli: prof. Michał Bilewicz (Uniwersytet Warszawski) – psycholog społeczny, publicysta, kierownik Centrum Badań nad Uprzedzeniami; dr Anna Przybylska (Uniwersytet Warszawski) – socjolożka, kierowniczka Centrum Deliberacji UW. Za prowadzenie debaty odpowiadał Paweł Łowicki (Uniwersytet Warszawski, Collegium Invisibile).
Ekspertami w dyskusji toczonej w Łodzi byli zaś: prof. Ryszard Kluszczyński (Uniwersytet Łódzki, ASP w Łodzi) – kulturoznawca, medioznawca, członek Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Sztuki; prof. Monika Płatek (Uniwersytet Warszawski) – prawniczka, publicystka, feministka, była pełnomocniczka Rzecznika Praw Obywatelskich; prof. Marek Kozłowski (Uniwersytet Łódzki) – filozof, finalista konkursu o Nagrodę im. Barbary Skargi. debatę prowadził Jan Skarbek-Kazanecki (Uniwersytet Łódzki, Collegium Invisibile).
Jak powiedział jeden z gości debaty, prof. Ryszard Kluszczyński, nawiązując tym samym do ustaleń Zygmunta Baumana (zawartych w książce Prawodawcy i tłumacze):
przeobrażenia społeczne prowadzące do kondycji ponowoczesnej usuwają piramidę, która dotychczas zniewalała jednostki, piramidę w postaci systemu hierarchiczno-klasowego, co przynosi jednocześnie niebezpieczeństwo utraty zdolności komunikacji. Kiedy społeczeństwo przestaje być piramidą, staje się archipelagiem, poszczególne wyspy mogą zaś ze sobą konwersować i ustalać na drodze negocjacji wspólne cele i możliwości; niestety, wyspy mogą także otoczyć się murem. Dlatego intelektualista powinien przestać myśleć dziś o sobie jako o prawodawcy, ponieważ świat już nie potrzebuje prawodawców. Potrzebuje natomiast tłumaczy, którzy będą pośredniczyć między różnymi kulturami, społecznościami, różnymi sposobami rozumienia indywidualizmu i kolektywizmu.
Zamierzeniem „Collegium Invisibile” było stworzenie przestrzeni dla tak rozumianego „dialogu międzykulturowego”. W wypadku zarówno minionych „Niewidzialnych Dyskusji”, jak i kolejnych, zaplanowanych na ten rok spotkań ze Stowarzyszeniem „Colleguium Invisibile” przewodnie motto stanowią zaś słowa Diogenesa z Synopy, filozofa cynickiego znanego nam wyłącznie z przekazów pośrednich, często ograniczających się do niepewnych anegdot. Ten nietuzinkowy myśliciel znany z zamiłowania do obnażania się w miejscach publicznych, ten żyjący w beczce buntownik, prowokator podważający zastany porządek polis Ateńskiej, ponadto skrajny indywidualista, który własny styl życia podporządkował obronie partykularnych, jednostkowych wartości, miał powiedzieć, że „poszukuje człowieka” (ánthrōpon zētō, także „żądam człowieka” i „badam człowieka”). Niezależnie od kontrowersji, jakie Diogenes (nadal) wywołuje, hasło mu przypisywane pozostaje uniwersalne i zawsze tak samo istotne. Zmianie ulega najwyżej kontekst Diogenesowej deklaracji. Dlatego „Collegium Invisibile” postanowiło skupić się na dzisiejszym człowieku, uczestniku „społeczeństwa informacyjnego”, „człowieku w epoce Facebooka”. Jako punkt wyjścia dla rozważań organizatorzy wybrali tematy istotne dla debaty publicznej w Polsce, pojęcia projektujące myślenie o nas samych, polaryzujące postrzeganie siebie (zwłaszcza na tle wspólnoty) oraz zmuszające do opowiedzenia się za pewnymi rozwiązaniami bądź postawami. Pierwszą z poruszanych dychotomii stanowiła opozycja indywidualizm / kolektywizm. Temat zarówno Warszawskiego, jak i Łódzkiego „Colloquium Invisibile” brzmiał „Człowiek w epoce Facebooka: indywidualizm czy kolektywizm?”.
Temat zarówno Warszawskiego, jak i Łódzkiego „Colloquium Invisibile” brzmiał „Człowiek w epoce Facebooka: indywidualizm czy kolektywizm?”.
Zapis spotkania, który przygotował prof. Jarosław Płuciennik, można obejrzeć poniżej:
Autorką zdjęcia jest Paula Paradecka.
